Độ rọi là gì? Độ rọi (Illuminance) là lượng ánh sáng chiếu lên một đơn vị diện tích bề mặt, có đơn vị đo là lux (lx). Nó phản ánh cường độ ánh sáng mà mắt người cảm nhận được tại một điểm cụ thể.
Độ rọi (lux) là gì?
Khái niệm độ rọi
Độ rọi (Illuminance)là lượng ánh sáng chiếu lên một đơn vị diện tích bề mặt, có đơn vị đo là lux (lx). Nó phản ánh cường độ ánh sáng mà mắt người cảm nhận được tại một điểm cụ thể.
Ví dụ:
- 1 lux tương đương với ánh sáng của một ngọn nến trên một mét vuông.
- Một ngày nắng gắt có thể đạt mức 100.000 lux, trong khi ánh sáng trong phòng làm việc thường dao động từ 300 - 500 lux.
Công thức tính độ rọi
Công thức tính độ rọi theo vật lý như sau:
E= Φ / A
Trong đó:
- E: Độ rọi (lux)
- Φ: Quang thông (lumen) – tổng lượng ánh sáng phát ra từ nguồn sáng
- A: Diện tích bề mặt được chiếu sáng (m²)
Công thức này giúp tính toán chính xác lượng ánh sáng cần thiết để đảm bảo tiêu chuẩn chiếu sáng phù hợp cho từng không gian.
>>> Xem thêm: 50+ mẫu đèn năng lượng mặt trời chất lượng cao chỉ từ 385.000đ
Tầm quan trọng của độ rọi trong đèn LED, đèn năng lượng mặt trời
Độ rọi ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng chiếu sáng và hiệu suất thị giác của con người. Nếu ánh sáng quá yếu hoặc quá mạnh đều có thể gây mỏi mắt, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và sức khỏe.
Lợi ích của độ rọi phù hợp
- Cải thiện thị lực: Giúp mắt điều tiết tốt hơn, giảm căng thẳng khi làm việc.
- Tăng hiệu suất làm việc: Môi trường có độ rọi thích hợp giúp nâng cao năng suất lao động, nhất là ở văn phòng, trường học.
- Đảm bảo an toàn: Trong nhà máy, bệnh viện hay đường phố, độ rọi đúng tiêu chuẩn giúp tránh tai nạn, bảo vệ an toàn cho con người.
- Tiết kiệm điện năng: Chọn độ rọi phù hợp giúp sử dụng ánh sáng hiệu quả, tránh lãng phí điện.
Đèn LED và đèn năng lượng mặt trời ngày càng được ứng dụng rộng rãi vì tiết kiệm điện và độ rọi ổn định, phù hợp với nhiều không gian khác nhau.
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ rọi của đèn
1. Quang thông của đèn
Quang thông (lumen) quyết định tổng lượng ánh sáng phát ra từ nguồn sáng. Đèn có quang thông càng cao, độ rọi càng lớn.
2. Khoảng cách từ nguồn sáng đến bề mặt chiếu sáng
- Độ rọi giảm dần khi khoảng cách tăng lên.
- Cần bố trí nguồn sáng hợp lý để đảm bảo độ rọi đồng đều trong không gian.
3. Góc chiếu sáng
Góc chiếu càng rộng, ánh sáng càng phân tán, dẫn đến độ rọi thấp hơn. Ngược lại, góc chiếu hẹp giúp tập trung ánh sáng, tạo độ rọi cao hơn.
4. Độ phản xạ của bề mặt chiếu sáng
Bề mặt sáng màu có độ phản xạ cao giúp khuếch tán ánh sáng tốt hơn, trong khi bề mặt tối màu hấp thụ ánh sáng nhiều hơn, làm giảm độ rọi.
5. Loại nguồn sáng (tự nhiên hay nhân tạo)
- Ánh sáng tự nhiên có cường độ thay đổi theo thời gian trong ngày.
- Ánh sáng nhân tạo có thể kiểm soát được nhưng cần đảm bảo lựa chọn đèn có chất lượng tốt, không gây chói lóa.
>>> Xem thêm: Chỉ số CRI là gì? Tầm quan trọng của CRI trong chiếu sáng
Cách đo độ rọi
1. Sử dụng thiết bị đo độ rọi (lux kế)
Lux kế là thiết bị chuyên dụng để đo độ rọi tại một điểm nhất định. Cách đo:
- Đặt thiết bị ở bề mặt cần đo.
- Hướng cảm biến của máy về phía nguồn sáng.
- Đọc chỉ số hiển thị trên màn hình.
2. Ứng dụng công thức tính toán
Nếu không có máy đo, có thể sử dụng công thức:
E= Φ / A
Tuy nhiên, công thức này không chính xác bằng thiết bị đo chuyên dụng.
3. Kiểm tra bằng cảm quan
Phương pháp này không chính xác nhưng có thể dùng để đánh giá sơ bộ độ rọi trong không gian sống và làm việc.
Tiêu chuẩn của độ rọi
Độ rọi được quy định theo tiêu chuẩn TCVN 7114:2008 của Việt Nam. Dưới đây là các mức độ rọi phổ biến:
Tiêu chuẩn độ rọi cho nhà ở
- Phòng khách: 100 - 300 lux
- Phòng ngủ: 50 - 150 lux
- Nhà bếp: 250 - 400 lux
Tiêu chuẩn độ rọi cho văn phòng
- Bàn làm việc: 300 - 500 lux
- Phòng họp: 400 - 700 lux
- Khu vực tiếp khách: 200 - 300 lux
Tiêu chuẩn độ rọi cho trường học
- Lớp học: 300 - 500 lux
- Phòng thí nghiệm: 500 - 750 lux
- Thư viện: 200 - 500 lux
Tiêu chuẩn độ rọi cho bệnh viện
- Phòng khám: 500 - 1000 lux
- Phòng bệnh nhân: 100 - 300 lux
- Phòng phẫu thuật: 1000 - 2000 lux
>>> Xem thêm: IK là gì? Các mẫu đèn năng lượng mặt trời có chỉ số IK cao
Ứng dụng của độ rọi trong thực tế
- Trong thiết kế chiếu sáng: Độ rọi giúp kiến trúc sư và kỹ sư lựa chọn đèn phù hợp, tạo không gian sáng tối ưu.
- Trong tiết kiệm năng lượng: Sử dụng đúng độ rọi giúp tiết kiệm điện mà vẫn đảm bảo hiệu quả chiếu sáng.
- Trong y tế và giáo dục: Độ rọi tiêu chuẩn giúp bảo vệ mắt và nâng cao chất lượng làm việc, học tập.
- Trong công nghiệp: Nhà máy, xưởng sản xuất cần độ rọi cao để đảm bảo an toàn lao động.
Kết luận
Việc hiểu độ rọi là gì và áp dụng đúng tiêu chuẩn độ rọi giúp tạo không gian sống và làm việc thoải mái, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ sức khỏe. Khi thiết kế hệ thống chiếu sáng, bạn cần cân nhắc kỹ về cường độ ánh sáng, loại đèn sử dụng và tiêu chuẩn độ rọi phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất. Nếu bạn cần tư vấn lắp đặt hệ thống chiếu sáng chuyên nghiệp, uy tín thì hãy liên hệ ngay với đội ngũ Công Nghệ Sài Gòn ngay nhé
